Gorputza indartuta, askatzea eskatzen du buruak. Lurrak ureztatuta, eguzkia nahi du loreak. Ugalketa prozesua burututa, itsaso zabalera joko du izokinak. Beharrak asetu ahala, gorpuzten ditugu desirak.
Urte batzuk barru esan nahiko nuke negozio eta lanpostu berri asko sortuz gizarte inpaktu handia lortu dugula”
Donostian jaio eta bizi izan zen Manu 24 urtera arte, eta gerora Iruñara joan zen bizitzera, eta han sortu du familia. Umezalea da, eta dagoeneko lau biloba ditu. Pilotazalea eta mendizalea ere bada. Eta musika arloan errepertorio zabala gomendatu digu: Georges Moustaki, Erramun Martikorena, Scorpions… Sanferminak sansebastianak baino nahiago dituela ere esan digu. Iruñan bisitatzeko txoko interesgarriak gomendatu dizkigu.
Gizon lasai, planifikatzaile eta malgutzat du bere burua. Ilusio handiz eta ardura handiz hartu du kargu berria. Lankideei bere onena eskaintzeko prest dago, eta lankideei barruan duten talentua ateratzeko eskatu die. Berrikuntza inkrementala eta disruptiboa, biak, dira beharrezkoak, bere ustez. Berrikuntza prozesuetan serendipia fenomenoa gertatzen dela ere sinesten du. MONDRAGONeko balioekin oso bat datorrela esan digu, eta euskara hain presente dagoen erakunde batean lan egitea beretzat gozamena dela.
Entzun Sustapeneko eta Negozio Berrietako zuzendari berriari egin diogun elkarrizketa mamitsua, podcastean.
Eta badirudi faborito dela lehia irabazteko. Gerrikoa jantzita kantxara atera da. Helburua argi dauka, bizitzaz gozatzea eta zoriontsu izatea sasoi berrian. Bere teilatupekoekin denbora gehiago pasaz, mendi bueltak eginaz, musika entzunaz eta bizitza beste patxada batekin hartuta.
Bere hanka arinekin, begi biziekin (Iñurrak idatzi zizkion bertsotan esaten zen bezala) eta bihotz handiarekin, helburu hori lortuko du, seguru. Partida luzea izango da –hori espero dugu lankide guztiok!– eta edukiko du pilotaren bat txokora, besteren bat zabalera, peloteo luzeetarako eta sotamano indartsuak erakusteko aukera ere, denetarik. Hire botilero bagina, hauxe esango genikek: “Atanillo, eutsi gogor eta jokatu partida hau ilusioz eta bizipozez”. Eta ez hadi urduri jarri, Televisión Españolarik ez duk-eta final hau emititzera etorriko! ;-)
Bihotzez, segi ondo!
Gure Atano XIV.ari bertso jarriak
MONDRAGONen bere azken lan egunean 2025.05.30 Doinua: Iparragirre abila dela
Gure Atano abila dela
hori denek badakite
ta maiatzean jubilatzea
bihurtu zaigu albiste.
Bera ez dago triste,
zenbat kontu ta txiste,
azken minutura arte.
Gure artetik bazoaz baina
ez zaitez joan aparte.
Hanka arinak, begi biziak
erronkazale abila
lehian beroa izanik ere
apala eta umila.
Esperientziak mila,
a ze istori pila,
eskarmentua bertute.
Solasaldian lagun bezala
ezin hobea dudipe.
Azkoittin jaio, Azkoittin bizi,
euskaldun peto petoa
Kooperatiben maitemindua,
beti MONDRAGONekoa.
Asko ematekoa,
ta pieza batekoa,
guretzat eredugarri.
Era hontako bidelagunak
ez dira aurkitzen sarri.
Kooperatiben mundu txikian
erreferentzi ezaguna
Atanotarren kastari eutsiz
hemen ere txapelduna.
Iritsi da eguna,agur gure laguna!
esaten dizugu pozez.
Eman diguzun guztiagatik
eskerrik asko bihotzez!
Oso aberatsa izan da ekonomia sozialeko foroa, guk MONDRAGONekoa erakusteaz gain, geuk ere asko ikasi dugulako”
Ingeniaria da Iñigo, bilbotarra, eta mundu osoan ibili da kooperatiben eskutik: Coprecin hasi, Mexikon gerente, Txinan ondoren, eta mundu osoan ditu harremanak eta kontaktuak. 7 urte daramatza Harreman Instituzionaletako zuzendari lanean. Kantuan ere aritzen da Iubilo Bilbao abesbatzan.
Buru-belarri ibili da Albizuri azkenaldian ASETTen inguruan. Estrategikoki Donostian kokatu dute ASETTen bulegoa, Miramarren. Gipuzkoa eta MONDRAGON lidergoa hartzen ari dira nazioartean ekonomia sozialaren arloan. Eta maiatzean ekonomia sozialeko nazioarteko ASSET foroa antolatu berri da Kursaalen.
Albizuri oso pozik dago egindako prozesuarekin. Hainbat gauza kontatu dizkigu: ‘hanka bat lurrean eta beste bat airean’ izatearen garrantzia; negozioak egiteko ‘beste modu bat’ posible dela; arazoaren parte izatea baino hobea dela soluzioaren parte izatea; Humanity At Music-ek oso ondo erakusten duela gure izaera eta nortasuna; ongizatea indartzeko hazkundea lortu behar dela; MONDRAGONek interes handia sortzen duela nazioartean; mundu osotik MONDRAGON ezagutzera datozenean, kooperatibez gain, herrialdea, hizkuntza eta kultura ere ezagutzen dituztela…
Kantatzen duen herria askoz hobeto bizi da”
Kantuzalea da Maialen. Bizi du kantagintza. Bere bizitzako parte esanguratsua da. GOIKOBALU abesbatzako kantaria da, eta GOIKOBALU TXIKI abesbatzako zuzendari azken 15 urteotan. Hiru haur talde gidatzen ditu, eta oso modu arduratsuan jokatzen du, umeen ongizatea lehenetsiz beti. Humanity At Music sinfonia kooperatiboan ere aktiboki parte hartu du beti Maialenek. Kooperatiba talde batek bere sinfonia propioa izatea oso gauza berezia dela dio. MONDRAGONek elkartasunaren eta lankidetzaren balioan afinatzen jarraitu behar dela esan digu, melodia ederrak sortzen segitzeko.
Argi dago interkooperazio lan handia eta aberatsa dagoela abesbatzen munduaren atzean. Gauza asko kontatu dizkigu, Huescan loteria tokatu zitzaienekoa ere bai, besteak beste. Entzun bere ahotik…
Eki eta Danel, bi izen horiekin munduratu dituzte, hurrenez hurren, Irantzuk eta Sandrak beraien txikiak. Biak ala biak adi-adi daude, Kontarin argitaratzeko bidalitako argazkietan ikusi daiteken legez. Gozatu bizitzaz!
Hitz hauek Ibizatik idazten ari naizen honetan jaia lehertu da Arrasaten. Aurten 18 urte bete edo beteko dutenek makala igo berri dute soka eta poleen laguntzaz. Ez da lan makala! Festak jarraituko du hurrengo orduetan, gaueko bederatzirak aldera herriko kale bazterrak jendez beteko dira. Herriko banda, txistulari, trikitilari, pandero-jole, alboka, gaiteroek jotako “Errementari jauna, klunka eta klunka, argi mailukiakin begirik ez dauka…” doinuarekin, Arrasateko bi dantza taldeek (horretan ere euskaldunak banaturik), horren maitatua den Errementari dantza dantzatuko dute kaleetan zehar, urteko gaurik motzenaren hasierarekin batera herriko plazara iritsi arte. Bertan, txalaparta doinuaren laguntzaz, Herensugeak San Juan sua piztu eta alkateak aurreskua dantzatuko du bere parean. Ondoren, alpargatak askatu eta sutara botako ditu, San Juan suak urteko txarra erre dezala eta aro berri bat hasi dadila! Arrasateko egunik, … barkatu gaurik majikoenetarikoa, ta ni bitartean… nostalgiak jota!
Baina aurten horrela tokatu da, amak 80 urte beteko ditu, hori ere ez da makala! Eta martxa handiena duen Balearretako irlara gonbidatu gaitu, Ibizara. Bizitzan lehenengo aldiz jantzi dut “Dena Barne Eskumuturrekoa”, badu bere xarma, baina ematen du zer pentsatu! Eta familiaz gozatu dut, dugu! Familiako sua ere berpiztu dugula esango nuke, anaia eta koinatarekin kalitatezko solasaldiak izan, alaba ilobekin batera jolasean ikusi eta noski, amaren irribarrea, denok inguruan ikusita.
Plazer txikien txinparta bakoitzarekin bizitzaren sua bizirik mantendu dezagula! Eta ez dadila sua itzali!
Josean Uriobarrenetxea futbozale amorratua da. Txikitatik pasioz bizi ditu Realaren partiduak. Duela 25 urte inguru egin zen Realeko bazkide eta, egun, Realak Anoetan jokatzen duen bakoitzean bertan izaten da.
Aurtengo denboraldian Gipuzkoatik kanpora bi bider joan da Reala ikustera: Bilbora eta Villarealera, Aste Santuetan Valentzian egun batzuk pasa ostean.
Realeko kamiseta eta bufanda jantzita joaten da partiduetara, dena ematera. Joseanen hitzetan, “niri gustatzen zait partiduak bizitzea”.
Aitortu digunez, “Realak partidu on bat jokatu eta irabazten duenean, astelehena beste umore batekin hasten da”. Hainbat lankiderekin hizketagai izaten ditu asteburuetako partiduak, Realzaleak eta Athleticzaleak dituelako inguruan.
Aurtengo denboraldia eskasa izan dela esan digu Joseanek, “ekipoa oso motel, joko aldetik oso eskas… ikusi dut”. Harrobia oso ondo lantzen du Realak Joseanen iritzian eta badu itxaropenik etorkizunera begira. “Nire bi semeekin final batera joan eta irabazteak kristoren ilusioa egingo lidake”, esan digu.
Udako oporrak gainean ditugu. Hasiak gara nora joan pentsatzen. Bada leku berriak deskubrituz esperientzia berriak izan nahi dituenik. Bada ere gustuko ingurua ezagututa, iazko leku berera itzuliko denik. Itsasoa edo erreka, mendia edo hiria… denetarik egingo dugu aurtengo udan.
Itsasoan eta itsasontzian ibiltzea gustuko dute biek eta opor aldi hauetarako ingurune bera aukeratu dute Mirari Astigarraga senior eta Iñaki Belaustegik: Azore uharteak. Oraingoan, ordea, itsasontzia portuan utzita hegazkinez egingo dute joan-etorria biek ala biek.
Itsaso ondoan dagoen eta egunez nahiz gauez Cadizeko pikardia nagusi den Conilera joango da Aitor Arizmendi. Galiziako urak maite ditu Joselu Caballerok eta ur azpian ehizatutakoa lur gainean gozatzen ariko da. Ez da urrun izango Eli Fernandez, hura ere Galiziako lurretara joango delako. Joseba Bilbatuak, berriz, Portugal hegoaldera joko du. Hain justu, Galizia eta Portugal, bietan ibiliko da Amaia Ferro.
Ander Etxeberriak hainbat pelikuletako pasarteak gogoratuko ditu New York-eko kaleetan barrena. Oiartz Arruebarrenak Berlin hiri handia izango du jomuga. Zentzumen guztiak adi-adi ibiliko dira Mirari Astigarraga junior eta Maite Urgoitia, hurrenez hurren, Indonesiara eta Vietnamera joango direlako. Allende Urriteguik, berriz, belarria eta mintzamena izango ditu batik bat bizi, Japoniara joango da eta abesbatzarekin kantuan egitera.
Polimaitasuna praktikatzen duenik ere bada, alegia, Itsasoa eta lurra, biak ala biak, behar dituenik. Horretarako, leku batera baino bitara joango dira. Irune Idigoras, esaterako, Pirineotara eta Menorkara joango da. Hala egingo du Mariela Lopezek ere, lehenik La Rapita eta, ondoren, Segovia bisitatuz. Jon Aristik ere bat baino bi nahiago ditu eta Malvarrosako festivalera eta Kantabriako Laredora joango da. Agurtzane Garai ere Laredora joango da aurrena. Bueltatu, lan pixkat egin eta segituan, urrian, itsasoa gurutzatuta Californiara joango da.
Patxi Saez de Viterik ziurrenera Frantzia aldera joko du, autokarabanak eskaintzen duen aukeraz baliatuta, azken unean nora jo erabakita, alegia. Javier Marcosek, aldiz, nahiago du oinez nahiz bizikletan Palentziako mendialdean ibili. Lorea Iturbe Alicantera joango da. Amaia Isazelaia, azkenik, Asturiasera.
Gauden lekutik mugitu gabe bidaiatzeko aukera aparta eskaintzen digute liburuek. Amesteko, hausnartzeko, ikasteko… erabiliko ditugu gutariko askok. Hemen, adibide batzuk, nahi izanez gero, lankide batek irakurriko duen liburu bera aukeratu eta oporren bueltan hitz aspertuan jardungo dugu.
Oiartz Arruebarrenak Fran Cobosen La jaula de sol liburua irakurriz amalurraren eta gizakiaren arteko harremanez hausnartzeko aukera izango du.
Irune Idigorasek eta Amaia Ferrok Ibon Martinen intrigazko libururen batean barneratuko dira.
Mirari Astigarraga juniorrek Barbara Wood-en Las vírgenes del paraíso liburua hartuko du eta, nagusiki Egipton kokatuta, emakumeen egoeraz pentsatzeko aukera izango du.
Jose Luis Caballerok ona den horretan hobea izateko apnea eta urpeko arrantzari buruzko liburuak eramango ditu Galiziara. Usaimena ardatz duen Patrick Süskind-enen El perfume liburua ere irakurri nahi du.
Patxi Saez de Viteri Santiago Posteguilloren Trilogía de Trajano irakurriz erromatarren inperioko partaide sentituko da.
Joseba Bilbatuak Juan Eslava Galanen La reconquista contada para excepticos liburuarekin estrategiak, gerrak… izango ditu pentsamenduan.
Allende Urriteguik Eckhart Tolleren El poder de la hora irakurrita, bere kontrola lortuz gero horren zoriontsu egiten gaituen denboraz egingo du gogoeta.
Agurtzane Garai Khaled Hosseiniren Cometas en el cielo eleberriarekin Afganistango lurretan ibiliko da.
Javier Marcosek Carlos Ruiz Zafonen La sombra del viento intriga liburuan begiak itsatsita pasako ditu orduak eta orduak.
Lorea Iturbek Paloma Sanchez Garnicaren La sospecha de sofia irakurriz jatorria, amak… izango ditu pentsamenduan.
Iñigo Iñurrategik Xabier Irujo, Iñaki Lopez de Luzuriaga eta Unai Belaustegiren Iraganaren Lekuko liburuan murgilduta gure herriaren historian atzera egingo du.
Azkenik, Ainhoa Zeziagak Nerea Loiola idazle debarraren Zebrak eta bideak ipuin liburuarekin goxatuko ditu goiz eta ilunabarrak.
Zentro Korporatiboan egindako Euskaraldiko ariketaren balorazio oso positiboa egin dute lankideek. 11 lagunekin kontrastatzeko aukera izan dugu eta oso positibo baloratu da nahi zuen orok parte hartzeko aukera izateko, maiatzaren 15ean mahai guztietan txapak banatu izana. Nabarmendu dutenez, lantokian hasitako ariketa kalera ere eman dute gehienek eta, ia 10etik 8k, normalean baino euskaraz gehiago egin du egun horietan zehar.
Ordu arte gaztelaniaz egiten zioten hainbatek, orain euskaraz egin diotela nabarmendu dute askok, esaterako, hainbat lankidek, ezagunek, kooperatibetako zuzendarik, bazkidek…
Oso ongiko nota jarri diote pertsona horiek aurtengo edizioari. Aipatu dituztenen artean, ondorengoak nabarmenduko ditugu: MONDRAGONen euskara oso presente dago eta Euskaraldiak hori erakusteko balio izan digu, lankideekin hizkuntza ohiturak aldatzea kosta egiten da baina pauso txikiak emanez lorpenak eskuratzen ditugu, batzuekin hitanora aldatu dut… Inork, “euskara-aldi gehiago” antolatzea proposatu du, esaterako, urtaroka… Euskara Batzordean aztertzeko proposamena, zalantzarik gabe.
Zentro Korporatiboko mintza taldeak antolatutako tortilla patata eta bizkotxo lehiaketa egin da maiatzean, Euskaraldiaren bueltan. Guztira, 3 tortilla patata eta 5 bizkotxo aurkeztu dira lehiaketara eta Amaia Ferrok, Iñaki Belaustegik eta Ibon Anterok osatutako Enbata taldea eta Miraritxo Astigarragak eta Ignacio Varonak osatutako Laranjazko goxokia taldea izan dira irabazle, hurrenez hurren, tortilla patata eta bizkotxo lehiaketako lehen edizioan. Lankideen artean sortutako giroa… tarteko, urtero errepikatzeko moduko ariketa izan dela esan dute bertaratutakoek.
Amaia Ferrok aitortu digunez, hilero egiten duten Enbata jarraipen bileran erabaki zuten tortilla patata lehiaketara elkarrekin aurkeztea. Estratega onek bezala, azken unera arte erakutsi ez duten laugarren kartari esker irabazi dute, hein handi batean, Zentro Korporatiboko tortilla patata lehiaketa. Hain justu, Amaia Ferroren senar Julio Lopez Mendizabali esker.
Izan ere, Julio izan da Zentro Korporatiboko lankideek gehien bozkatu duten tortilla patataren egilea. Amaiak esan digunez, erosketak ere Juliok egin ditu. Horren tortilla patata goxoa egiteko Juliok osagai sekreturik erabili ote duen galdetuko diogu Amaiari eta hala erantzun digu: “patatak eta arrautzak, eta … esne pixka bat ere botatzen dio. Besterik ez”. Gaineratu duenez, garrantzitsua izaten da “gehiegi ez egitea eta patatak fin” moztea.
Beasainera joandakoan tortilla patata pintxo on bat jatera nora joan ere gomendatu digu Amaia Ferrok: “bai edo bai Aldaxka tabernara”.
Esaten dugu, eta beste enpresa askok ere esaten du, berrikuntza gure DNAn dagoela. Arrazoiak ditugu hori adierazteko.
Arrasaten egoitza nagusia duen JMA enpresa (Europako giltza fabrikatzaile handiena) urteetan zuzendu zuen Jose Antonio Altunarentzat ere Arizmendiarrieta erreferente handia izan zen. Ondoko bi gertaerak MONDRAGONeko Esperientzia Kooperatiboa ezagutzera etorritako kazetari batzuei Jose Antonio Altunak azaldutakoak dira.
Zalantzarik ez dago Altunari esaten zizkionak kooperatiben lehen sortzaileei ere luzatuko zizkiela behin baino gehiagotan.
Gutxi ikasia, beti jakintsu
Apirilean, maiatzean edo ekainean bete dituzuelako edo beteko dituzuelako. Segi ba horrela, formal-formal, urtero betetzen. Eta banan-banan, e?
Iñigo Albizuri, Aitor Arizmendi, Eduardo Beltran de N., Ander Etxeberria, Zigor Ezpeleta, Amaia Fernandez, Amaia Ferro, Sara Galino, Iban Garate, Itziar Gaztañaga, Irune Idigoras, Michel Iñigo, Iñigo Iñurrategi, Amaia Isazelaia, Juan Andres Joaristi, Carolina Mejia, Patxi Saez de Viteri, Javi Santos eta Amaia Egia.